کتاب شازده احتجاب، رمانی نوشته ی هوشنگ گلشیری است که نخستین بار در سال 1969 وارد بازار نشر شد. در اواسط دهه ی 1920 و در خانه ای رو به ویرانی، آخرین بازمانده از خانواده ای اشرافی به خاطر ابتلا به بیماری سل به شکلی تدریجی در حال نزدیک شدن به مرگ است. دامنه ی قدرت و نفوذ این شازده ی سالخورده، اکنون به خانه اش تقلیل یافته؛ خانه ای که در آن، حسرت شکوه و عظمت نیاکان شازده دست از سر او برنمی دارد. این شخصیت به یاد ماندنی که مدام بین واقعیت و توهم در گذار است، در بخش هایی از زندگی لذت طلبانه و اغلب بی رحمانه ی اجداد خود غرق می شود. خویشاوندانی که مدت ها از مرگشان می گذرد و اکنون تنها در قاب عکس های اطراف دیده می شوند، در ذهن سودازده ی شازده جان می یابند و او را تهدید می کنند. اما با در هم تنیدن این تصاویر و خاطرات مبهم، خیلی زود مشخص می شود خاطره ی همسر شازده یعنی فخرالنسا است که بیشتر از هر چیز او را آزار می دهد.

در بخشی از کتاب صوتی رستگاری در تاریکی می‌شنویم:

اگر یک دانه گندم در خاک کاشته شود و بمیرد، تنها خواهد بود. ‌اما وقتی بمیرد، حاصل بسیار پربارتری تولید خواهد کرد". شما نیز می‌توانید برای امتحان دانه‌ای را یک عمر روی میز کار مقابل‌تان بگذارید، ‌اما این دانه هرگز به آنچه قرار بوده باشد بدل نخواهد شد، مگر اینکه در دل زمین قرار بگیرد. تا قبل از آنکه دانه مزبور را بکارید، توان بالقوه‌اش شکوفا نخواهد شد. تا وقتی دانه روی میز باشد جایش راحت است و مجبور نیست قد بکشد و با ناملایمات روبرو شود، پتانسیل دانه درون خودش نهفته باقی خواهد ماند. صرفا پس از کاشته شدن و قرار گرفتن در فرآیند جوانه زنی، وقتی پوسته بیرونی شکافه شده و رشد جدیدی آغاز می‌شود، است که دانه شکوفا شده و میوه خواهد داد. مشکلی که بسیاری از افراد با آن دست به گریبانند آنست که هرچند خواستار میوه‌اند، ‌ اما نمی‌خواهند از فرایند رشد رد شوند. نمی‌خواهند به خود سختی بدهند.